Я начала писать стихи в 13 лет, но это была незрелая поэзия подростка, который через неё пытался выразить свои переживания, страхи и мечты. В 25 лет и начался мой период поиска себя через белорусский язык, который вылился в книгу стихов.
I started writing poems when I was 13, teenage poems to cope with fears and despair. Later, at 25, I started using the Belarusian language in my everyday life as a tool for self identification and thus my book of poetry Fear of Heights was born.
«Страх вышыні»
Не прарасту
Кладбищенской земляники
спелее и слаще нет.
М. Цвятаева
Мама сказала: «Былі на могілках — там прыбрана,
пасыпалі толькі нейкай дрэнню,
каб трава не расла».
Я падумала: аднойчы мяне пахаваюць таксама,
рэшткі мае паспрабуюць прабіцца да свету праз цемру,
ды сустрэнуцца з чымсьці непрабіўным, нібы каменне.
Калі нашчадкі мае прыйдуць мяне наведаць
(калі ў мяне будуць нашчадкі, а ў іх будзе час прыйсці),
ні кроплі маёй крыві не будзе ў гэтай высахлай глебе,
ні косткі мае, ні вантробы, ні памяць мая не здолеюць прарасці.
І той, хто праз сто год тут выпадкова пройдзе,
суніцаў не знойдзе і не пачуе траваў маіх уздых.
Ды ведаеш, мама, зараз жа усё нежывое ў модзе
і мёртвыя гучна скардзяцца на жывых.
28 красавіка 2014
Адказ на верш Эн Сэкстан «Жаданне памерці»
Калі Вам цікава, Эн, я памятаю амаль усе
дні, калі мне не хацелася болей жыць.
Яны – нібы шарэнга салдат, што па чарзе
збіваюць мяне ды ніяк не могуць дабіць.
Ведаеце, Эн, у іх сапраўды ўласная мова —
звычайна яны пытаюць мяне, калі ўжо
я дасягну крайняй кропкі й прыму іх умовы
ды скончу вайну, застаўшыся сярод невыжыўшых.
Unlike you, Эн, я не спараджала самагубстваў,
але інцэст самагубстваў нарадзіў мяне.
Спосаб — пытанне адно разнастайнасці густаў,
мне ўсё адно, што — таблеткі, лязо
ці вяроўка — выйграе у гэтай вайне.
Разумееце, паважаная Эн, сярод маіх хвароб
не толькі жаданне памерці, але й праклятая баязлівасць.
Таму вайна цягнецца і не перамагае ніводны бок,
мне не вытрымаць больш, я здаюся, нада мной злітуйцеся.
Бо ў гэтай камеры катаванняў
выбіваюць нейкую ісціну
з непасцігальных.
10 траўня 2014
****
тут мяжа
і мы накрытыя
сонцам, якое сышло
за поле
сонцам, што здраджвае мне
з іншым часавым поясам
такім жа часовым
як усё на гэтай планеце…
7 ліпеня 2014
Падгледжанае
Яна ведае яго жонку,
ен бачыў яе мужчыну на фотках
таму яны распытваюць адно аднаго аб сваіх палавінках,
прыкідваюцца тонкімі псіхолагамі,
робяць выгляд, што іх цікавяць размовы,
і маўчаць пра галоўнае:
яны, вядома ж, кахаюць свае сонейкі
але іх вабіць адно да аднаго неадольна
і на колькі іх хопіць не ведае а ніхто
кожная іх сустрэча пры сведках
можа стацца апошняй
пазней яны ўсе забудуць нібы нічога не адбылося
таму што насамрэч нічога і не было.
23 чэрвеня 2014
ідыётка
мяне завуць Жазэфіна,
я — фонтрыераўская ідыётка.
я гуляюся ў свабоду
ад сацыяльных рамак.
я маладая, не бачыла шчэ жыцця,
але тут я сустрэла
гэтакіх жа ідыётаў, як я.
мяне завуць Жазэфіна,
я — фонтрыераўская ідыётка.
я назіраю за тым,
што адбываецца побач
вачыма вялікімі, поўнымі
захаплення і прадчування
непазбежнага game over.
мяне завуць Жазэфіна,
я — фонтрыераўская ідыётка.
госць камуны вар’ятаў,
што вераць, быццам
здольныя разбудзіць у сабе
тых адважных, што йдуць да канца,
тых сапраўдных, што здольныя быць сабой,
тых адчайных, якіх забаўляюць
вашыя палахлівыя позіркі.
мяне завуць Жазэфіна,
я — фонтрыераўская ідыётка.
я тут пакахала,
цяпер я ведаю, як
гэта балюча.
цяпер мне страшна,
цяпер я хачу дадому
і не хачу дадому.
мяне завуць Жазэфіна,
а гэта — мой бацька.
ён мае межы,
ён мае кайданы,
ён мае вярэды,
ён мая турма,
ён мае страхі,
ён мая пасрэднасць,
ён мая штучнасць,
маё неіснаванне.
мяне завуць… Ганна,
я — ідыётка…
12 ліпеня 2014
Калі Ганна сышла…
Калі Ганна сышла,
ад яе засталіся дзіцячыя страхі:
засталіся шматамі кашэчай поўсці ляжаць на падлозе,
засталіся чакаць на стале кнігай, адкрытай на трэцяй старонцы,
засталіся на крэсле вісець сукенкаю хатняй.
Калі Ганна сышла,
ад яе засталіся дзіцячыя страхі,
бо яна перадала іх тым, хто калісьці быў побач:
спярша каханаму, потым сябрам, што сустрэліся на шляху,
выпадковым знаёмым, што трапілі пад руку,
цырульнікам, кандуктарам, прадавачкам у крамах –
усім, каго хоць аднойчы кранала Ганна.
Ганна перадавала дзіцячыя страхі
праз пацалункі ў вусны, ілбы і шчокі,
штурхаючы за плечы і паціскаючы рукі;
тулячыся ў абдымках глыбокіх,
Ганна змагла перадаць найболей страхаў.
Таму калі Ганна сышла, яны засталіся,
і запаўзаюць глыбей у закуточкі душаў.
Ганна таму і сышла, што немагчыма з імі
ні змагацца, ні жыць далей.
12 жніўня 2014
Сустрэць цябе
Сустрэць цябе — ўсё адно, што шаснуць па венах,
выпадкова — калі галіла падпахі, брытва выслізнула.
Я хацела яе схапіць — прыціснуць каленам,
ды да вены прыціснула.
Спачатку зрабілася страшна, потым перамагла цікаўнасць:
разглядаць, як кроў выплюхваецца, нібы верш у натхненні.
У пэўны момант адчула кайф і яму аддалася —
можа ў трызненні, можа быць, ў летуценні.
Вырашыла праверыць, як доўга вытрымаю,
калі ён заўважыць, што я на нагах трымаюся ледзь,
калі зразумее, што я гулялася з брытваю,
калі ён навучыцца на мяне глядзець
і бачыць. Калі здагадаецца, што там, у ваннай,
адбылося тое, пра што ён і думаць не мог?
Калі схопіць мяне за руку і ўбачыць рану?
Калі мне акажа першую медычную дапамогу?
…
Сустрэць цябе — ўсё адно, што шаснуць па венах.
Калі я цябе страчу — значыць яны паспелі
«выратаваць». І я зноў зачыненая між чатырох сваіх сценаў.
Сустрэнемся ў наступным жыцці — у тваёй пасцелі.
13 лістапада 2014
***
Каханне-эксперымент у стылі арт-хаўс.
Такое кіно ніколі ня ўбачаць масы.
Яго паказвалі на закрытых паказах
3-4 не крытыкам. Усё абышлося без лішняга пафасу.
Такім кіно не пахвалішся перад сяброўкамі,
не пакажаш на гадавінах, народзінах, святах з іншай нагоды.
Толькі тыя 3 ці 4 сведкі часам пытаюць: «Як яно?».
– Ляжыць, чакае сваёй новай хвалі ды іншай моды.
18 лістапада 2014
Лялька
Гэтая лялька ні ў чым не вінаватая.
Ёй выдралі вока, замест яго ўплішчылі гузік.
З асаблівай жорсткасцю адрэзалі вуха.
Зашылі рот тоўстай голкаю для абутку.
Адарвалі руку, кінулі котцы гуляцца.
Паміж ног прарэзалі дзірку,
каб магла нараджаць падобных сабе вырадкаў.
Перацягнулі шыю ружовай стужкаю з бантам
ды носяцца з ёй, люляюць яе ў калысцы,
кормяць з лыжкі, а ежа сцякае па падбароддзі –
сукенка заляпаная нечым
між супам і спермай.
У лялькі на целе з’яўляюцца плямы,
гаспадыня не можа ўцяміць:
хіба я кепска цябе даглядаю?!
Крыўдзіцца — няўдзячная лялька!
А ноччу лялька адкрывае вока,
развязвае вузел на шыі,
адрывае другое вуха і запіхвае
яго ў прамежжа,
каб запоўніць пустэчу.
Дапаўзае да тых, хто калісьці прынёс яе ў дом
і кладзецца між імі ў ложак.
17 сакавіка 2015ы
Кожны чацвёрты
Я – кожны 4-ы незнаёмы мінак,
кожная 4-я праблема, у якой ты вінаваты,
кожнае 4-е жыццё, якое ты пражыў не так,
кожны 4-ы бомж: без мэты, без працы, без хаты.
Кожны 4-ы кат. І краты.
Ты – кожная 4-я кніга, да якой я не даспела,
кожная 4-я спраўджаная мара й выкананы план,
кожны 4-ы дэсерт, які я не даела,
кожны 4-ы бяздомны сабака, якога я падабрала.
Кожнае 4-е знявечанае цела. І джала.
Мы – кожнае 4-е непрамоўленае слова і няскончаны сказ.
Кожны 4-ы крок наш выбіваецца з агульнага рытму.
Кожны 4-ы жаночы раман мог бы быць напісаны пра нас,
разам з кожнай 4-й вершаванай паэмай з няўдалай рыфмай.
Кожны 4-ы воз, што заграз
пасярэдзіне ўсімі любімага міту
пра каханне.
26 снежня 1914